Yıllardır kafalarda yer etmiş ve çoğunlukla reddedilmiş bir soru ‘ Zaman makinesi olabilir mi?’

Zamanda yolculuk yapılabilir diyen bilim adamları, bunu pek samimi bulmayan insanlar

diğer yanda caizdir, caiz değildir tartışmalarıyla televizyonlarda boy gösteren din adamları…

İzafiyet teorisiyle bilim tarihine ucu açık bir imza atan Albert Einstein…







Einstein'ın genel görelilik kuramı, zaman içinde yolculuk olasılığını tamamen ortadan kaldırmıyordu. Fakat daha sonra kuramcılar, bu tür yolculukların mümkün olabileceğini göstermenin çok zor olacağını gördüler. Şimdi, Newcastle Üniversitesi'nden Felicity Melor ve Ian Moss, bazı sorunların solucan delikleriyle çözülebileceğini ileri sürüyorlar. Solucan delikleri, genel görelilik kuramı denklemleri için uygun çözümlerdir. Uzay zamanın birbirlerinden uzak olan bölümlerini birleştirirler. Solucan deliklerini en iyi şu örneği ele alarak anlayabiliriz: Bir elmanın üstünde, karşı karşıya iki nokta düşünün. Kurdun bir noktadan ötekine gitmek için iki yolu vardır. Ya elmanın dış kısmından ilerleyecek ya da elmanın merkezine doğru bir delik açarak kestirmeden karşıdaki noktaya ulaşacaktır.



Stephan Hawking ve Roger Penrose'un hesaplarına göre Solucan deliğiyle yolculuk mümkün değil. Çünkü, solucan deliği, ancak çok büyük bir nesne, kendi kütlesel çekiminin sonucu olarak çöktüğü zaman oluşabilir. Bu durum, bir tekillik oluşumuna, maddenin sonsuz özgül ağırlıkla sıkıştığı uzay-zamanda bir noktanın oluşmasına yol açar. Böylelikle bir tekillik, Cauchy Ufku diye bilinen ve Solucan deliğinden yolculuğu engelliyen geçilmez bir barikatla sarılı olacaktır. Cauchy Ufku'na yaklaşan her yolcu, sonsuz bir enerjinin itmesiyle karşılaşacaktır. Bu, yolcunun sorunlarından yalnızca biridir.



Araştırmacılar, ''ikizler çelişkisi'' nin bir değişkeninden yararlanan bir zaman makinesi öneriyorlar. ''İkizler çelişkisi'', görelilik kuramının standart bir özelliği. İkizlerden biri yeryüzünü terk ederse ve ışık hızıyla yakında bir yıldıza yolculuk yaparsa geri döndüğünde ikizinizden daha genç olacaktır. Thorne ve arkadaşları ise ikizlerden birinin Solucan deliğinin bir ucunu taşıyarak dairesel bir yolculuk yaptığı bir zaman makinesi ileri sürüyorlar. Öteki ikiz ise solucan deliğinin karşı ucunda kalacak. Yolculuk yapan ikiz geri dönerek Solucan deliğinin iki ucunu bir araya getirdiği zaman, ikizlerin yaşı farklı olacak. Böylece, ikiside solucan deliğini zamanda ileri geri gidip gelmek için kullanacaklar. Uzay içinde yer değiştirmelerine de gerek olmayacak.



ZAMAN İÇİNDE YOLCULUK



Felicity Mellor ve Ian Moss, kara delikleri elektrik yüklü solucan delikleri olarak kabul ettiler ve kapalı bir evren için Cauchy Ufku'nun özelliklerini araştırdılar. Öteki kuramcılar, uzayın yassı olduğu bir açık evren üstüne çalışmalarını yapıyorlar.



Mellor ve Moss, kapalı bir evren için Cauchy Ufku'nun geçilmez olmadığını ortaya koyuyorlar. Elde ettikleri sonucun, kendi çevresinde dönen bir karadelik için de geçerli olduğuna inanıyorlar. Thorne ve öteki fizikçiler, şimdi solucan deliği durumu için görelilik hakkındaki tahminlerini gözden geçiriyorlar. Bu koşullar altında, geleceği tek bir biçimde, nedensellik çelişkisi olmadan tahmin edip edemeyeceklerini araştırıyorlar. İlginç olan bir nokta, Mellor ve Moss'un ortaya koydukları solucan deliklerinin ''kozmik sansürü'' delmesi. Mellor ve Moss'un solucan delikleri, klasik genel görelilik kuramının bir ürünü göz önüne almıyorlar. Parçacık fizikçileri, uzay-zamandaki küçük değişimlerin neden olduğu kuantum solucan delikleri ile çok ilgililer. Bunların boyutları, en küçük atomaltı parçacıklardan çok daha küçük olan planck uzunluğu düzeyinde. Uzay-zamana, mikroskopik ölçekte köpüğe benzer bir yapı verecekler. Kuantum solucan delikleri, parçacık fiziğinin varolduğunu ileri sürdüğü birçok parçacığın niçin bulunamadığını açıklayabilir. Bu tür parçacıkların uzaya doğru ilerlemesi, kuantum solucan delikleriyle engellenebilir.





Alim SUSAM