1830-cu il… Fransız Orduları Əlcəzairi işğal etdi və bu torpaqlar Fransaya qatıldı...



8 May 1945… II Dünya Müharibəsinin sona çatdığını eşidən Əlcəzair xalqı 115 illik Fransız istismarına qarşı müstəqillik hərəkatına başladı. İnsanlar əllərində Əlcəzair bayraqları müstəqillik üçün çarpışırdılar. Hərəkatı yatırmaq üçün Fransız əsgərləri haqqını tələb edənləri gülləbaran elədi. Nəticədə 45000 Əlcəzairli öldürüldü. Bu hadisə tarixə “Setif Soyqırımı” olaraq yazıldı...Bu Soyqırım Əlcəzair tarixindəki soyqırımlarından sadəcə biri idi.



1954-cü il... Fransız imperyalizminə qarşı müstəqillik hərəkatının yeni dalğası başladı. 3 İyul 1962-ci ilə qədər – Əlcəzairin müstəqilliyini əldə etməsinə qədər davam edən bu dövrdə Müstəqillik hərəkatını yatırmaq üçün Fransız əsgərləri 1,5 milyon Əlcəzairlini soyqırıma məruz qoydu.

Həmin dövrdə mətbu orqanlardan biri olan La Croix jurnalının jurnalistlərindən olan Jacques Duquesne baş verənlər haqqında yazırdı: "Kişilər, bəzən də qadınlar həbs olunur və sonra onlardan heç bir xəbər çıxmırdı. Məlum idi ki, meyidlərə daş bağlayaraq dənizə atırdılar. Fransız əsgərləri qadınları zorlayır, kəndləri isə yer üzündən silirdilər”.

1955-ci ildə Əlcəzairdə xidmətdə olan general Paul Aussareses: “Müstəqillik hərəkatı dövründə yüz minlərlə kişini işgəncə ilə öldürdük və bundan peşman deyiləm”. Bu general dövlət tərəfindən “Şərəf medalı” ilə təltif olunub...



Müstəqillik hərəkatı dövründə Fransızlar 1,5 milyon, yəni 15% Əlcəzairlini soyqırıma məruz qoydular. Həmin dövrdə Əlcəzair əhalisi 10 milyon idi. Əlcəzair Fransanın imperyalist siyasəti nəticəsində dilindən, dinindən, malından, canından oldu...



8 May 2005-ci il... Əlcəzair Dövlət Başçısı Əbdüləziz Buteflika, 8 May 1945-ci ildəki Setif soyqırımının 60-cı ildönümündə Fransaya "Soyqırımı qəbul edin və rəsmi olaraq üzr istəyin" açıqlaması ilə səsləndi. Fransa Prezidenti Jacques Chirac “Tarix yazmaq qanunların deyil, tarixçilərin işidi” açıqlaması ilə Əbdüləziz Buteflikaya cavab vermişdi. Baş Nazir Dominique de Villepin isə “Keçmiş haqqında danışmaq və ya tarix yazmaq parlamentin işi deyil” açıqlaması ilə çıxış etmişdi.



Bu gün isə təkcə Əlcəzairdə 1,5 milyon insanı soyqırıma məruz qoymuş Fransa Türkiyəni “erməni soyqırımında” ittiham edir. Fransa Parlamentində söz və ifadə azadlığına zidd olan “Soyqırım qanun” layihəsinin qəbul edilməsi heç kimi təəccübləndirməməlidir. Çünki Fransanın demokratiyasın Setifdə və digər Fransız koloniyalarında görmüşük...