kzorlu77@gmail.com

[Kürşad ZORLU]

Geçen gün Referans gazetesinde “Cengiz Han’ın kızlarına 20 bin Türk damat” başlıklı bir yazı yayımlandı. İşin magazin yönüne ve sabah akşam yayımlanan çöpçatan programlarının izlenme oranlarına bakılırsa hayli dikkat çekici bir haber. Ancak bu haberden yola çıkılarak “Moğolistan damızlık Türk istiyor” şeklindeki başlıklarla sunulanların, ne denli büyük semboller taşıdığını ve yazılanların arkasındaki anlayışın nelere mal olabileceğini hep birlikte değerlendirmemiz lazım...

Öncelikle Moğolistan hükümetinin Türkiye’den insan gücü isteği kesin olmamakla birlikte (bu bilgiyi aktaran yetkili kimdir?) eğer doğruysa bu bilginin veriliş biçimi, Moğolistan-Türkiye ilişkilerini zora sokabilme potansiyelindedir. Ayrıca Moğol halkının Türk insanına olan olumlu bakış açısı ciddi yara alabilir. Biz bunu geçmişte de yaşadık. Bu coğrafyanın insanlarına “Cengiz Han’ın kızları” olarak bakan bir anlayışın; vaktiyle Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve diğerlerinde meydana getirdiği travmanın hâlâ izlerini temizleyebilmiş değiliz. Bu hassas mesele yüzünden o bölgede yaşayan Türk vatandaşları ciddi sıkıntı çekmiştir ve çekmeye de devam etmektedir. Evet... Türkiye’de nüfus ve doğurganlık oranı yüksektir. Ama bu durum yine Türkiye’nin işsizlik oranını, eğitim seviyesini gizlemez.

Yıllardır Türk cumhuriyetlerine Türkiye’den toplu işgücü transferi için çeşitli düzeylerde görüşmeler yapıldı. Sonuç ise hep hüsran. Sebebi işte bu zihniyettir. Ben bu hususta Orta Asya’daki bir bakana “Sizdeki boş ve işlenmeyi bekleyen arazilere bizden ziraat mühendisleri getirelim. Bizim çok işsizimiz var” demiştim. Bakanın verdiği cevap şuydu; “Bunu biz de isteriz. Ancak bölgedeki diğer ülkeler bundan ürkecektir. Ayrıca insanlarımızı bu proje için doğru bilgilendirmeli ve asimilasyon gibi söylemlerin önüne geçmeliyiz. Yani zamana ihtiyaç vardır”.

Diğer yandan Türkiye’nin Moğolistan’da ne işi var? “Damızlık” yaklaşımının yer aldığı haberde yazdığı üzere Orhun Abidelerinin, Göktürklerin bizimle ne ilgisi var? Tabi ya... Türkiye’nin Başbakanı onca yolu gidip “buraya yol yapın” sözünü neden veriyor? Çünkü Moğolistan’da bize ait olan bir kültür ve tarih birikimi var. Ve ülkenin stratejik önemi, Rusya ile Çin’i birbirine bağlıyor. Tamam ama acaba böyle olduğundan mıdır ki sözüm ona Türkiye’den bir yetkili tarafından, Moğolların “Ruslar kökümüzü kuruttu” şeklindeki sözleri aktarılıyor. Bir defa bu yaklaşım bölgenin ve Türkiye’nin çıkarlarına kökünden aykırıdır. Türkiye, Rusya ile yakınlaşıyor. Moğolistan ile kültür etkileşimini ve o bölgedeki stratejik ağını kuvvetlendiriyor.

O halde Moğolistan’dan gelecek heyetin elinde böyle bir dosya varsa bile rafa kaldıracağına ihtimal vermek lazım. Çünkü gerçekten incitici ve ürkütücü bir yaklaşım biçimi. Zira benzer yaklaşımlar sonucunda Türk dünyasını meydana getiren halklar, hiçbir zaman gerçek entegrasyona varamadılar. Bunları anlamak için biraz empati kurmak yeterli olabilir. Acaba aynı haber Türk insanı için yazılsaydı neler olurdu?

Şimdi Türk dışişlerinin yapması gereken, veriliş şekli itibariyle iki ülkenin dostluğuna ve kültür birlikteliğine yakışmayan bu haberi tekzip etmektir. Öyle ki sözde “bir yetkilinin” aktardığı bilgilerden üretilen bu anlayış, asla Türk halkının görüşü olarak kabul edilemez.