Başkent Günlüğü / Necdet Sivaslı

e.mail: necdetes@mynet.com



“Türkiye, Afrika ülkesi

İmajını aldı…”



Antalya’nın ekonomisindeki göstergeler, bir anlamda Türkiye ekonomisinin de ne durumda olduğunu ortaya koyuyor. Rusya ile yaşanan uçak krizinden sonra turizmde ve tarımda çakılma olan Antalya’da ekonominin ayağa kalkması için yapılan çalışmalardan da beklenen sonuç elde edilemedi. Antalya’da kendileri ile görüştüğümüz turizmciler “Bu yılı kayıpla geçiriyoruz, gelecek yılın hesaplarını yapıyoruz. Darbe girişimi ile yaptığımız hesaplar yeniden alt-üst oldu” diyor.

İçinde bulunduğunuz turizm sezonunu çok kötü geçiren ve büyük kayıp yaşayan Antalya’da önümüzdeki sezonunun iyi olması çalışmalarına şimdiden başlandığını görüyoruz. Ancak, son anda önlenen darbe girişiminin bu planları da kökten bozduğu ifade ediliyor. Eğer, çalışmalardan sonuç alınmaz ise önümüzdeki turizm sezonu da Antalya’da kâbusa dönebilir.

Bunun hiç kuşkusuz çeşitli nedenleri var.

Bir yandan Rusya ile uçak krizinin önüne geçmek için çalışmalar yürütülürken, turizm alanında az da olsa bir canlanmanın olabileceğini sanıyorduk. Bunun yanında Antalya’dan Rusya’ya ihracatta da artışların olacağı beklentisi vardı.

Komşularla daha iyi ilişkiler kurma yolunda adımlar atılmaya başlandı. “Daha çok dost, daha az düşman” politikası ile yola çıkıldı. Özellikle dış politikada bugüne kadar uygulanan yanlış politikaların onarılması yolunda olumlu adımlar atılmaya başlandı. Özellikle Rusya ile eski günlere dönme planları devreye sokuldu.

Bu konularda onarım çalışmaları başlarken 15 Temmuz darbe girişimi ile hesaplar yeniden ters döndü. Antalya ekonomisinin göstergelerindeki düşüşün devam ettiği görüldü. Turizmin yanında üreticilerin de sorunlarının giderek daha da büyüdüğünü görmekteyiz.

Darbe girişiminin Türkiye’nin dışarıdaki imajını yıktığını, ekonomisine de çok büyük zararlar verdiğini söylemeliyiz. Darba girişi ile birlikte Dolar’daki artış, ekonomiyi bozduğu gibi, pahalılığı da beraberinde getirdi. Bu da enflasyonun yukarılara doğru tırmanmasına neden oldu.

Darbe girişimi ile birlikte yabancı sermaye akışı durdu. Yatırımlar beklemede. Piyasalarda para dönmüyor. Ödemelerde büyün oranda sıkıntıların çekildiği yönünde haberler geliyor. Petrol fiyatlarındaki artışın, bir çok ürüne yansıdığının da altını çizmek istiyoruz.

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, 15 Temmuz darbe girişiminin çok büyük tahribatlara yol açtığını, bunun Türkiye’yi bir Afrika ülkesi görünümüne soktuğunu söyledi. Çetin “Oda olarak darbelere kesin olarak karşıyız. Bu kanlı darbeyi planlayanları, halka bilinçli şekilde ateş açanları, tankla insanları ezenleri uçak ve helikopterlerden meclise ve halka ateş edenleri nefretle kınıyoruz” diyerek darbe karşıtı görüşlerini kamuoyu ile paylaştı.

Asıl konu, darbe girişiminin nelere mal olduğudur. Nereden bakılacak olursa olsun 15 Temmuz darbe girişiminin Türkiye’ye çok büyük zarar verdiğidir.

Yazımızın başında Antalya’nın özellikle ekonomik nabzının önemine değinmiştik. 15 Temmuz darbe girişiminin nelere mal olduğunu, ekonomide nasıl tahribat yaptığını dilerseniz ASTO Başkanı Davut Çetin’den dinleyelim:

“Türkiye’nin bu duruma gelmesinin utanç verici olduğunu da kabul etmek durumundayız. 15 Temmuz akşamı Türkiye bir Afrika ülkesi imajını almıştır. Bir kaos ortamı büyük bir zayıflık ortaya çıkmıştır. Bu kanlı darbe girişiminin ardında büyük bir yapılanma olduğu açıktır. Bunun temeli 1960’lara NATO ülkelerinde soğuk savaş yapılanmasına kadar gitmektedir. 1970’lerde sağ-sol çatışmaları, 1980’lerde ve 1990’larda yapılan suikastlar daha sonra yaşanan sayısız olay ve son yıllarda paralel yapının bu kadar güçlenmesi, aynı sürecin sonuçlarıdır. Maalesef bu olayın arka planı hiçbir zaman ortaya çıkarılamamıştır. Siyasetimiz bu yapı ile ortak mücadele verememiştir. 40 yıldır devleti ele geçirmeye dönük bir süreç işlemiştir. Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyette, yargıda, eğitimde bütün bakanlıklarda böyle bir yapı oluşmuşsa bunda herkesin ciddi görev ihmali, kusuru var demektir. Rusya ile ilişkilerin düzelmesini umut ederken, böyle bir darbe girişimi ile karşıya karşıya kalmamız turizmdeki kaybımızı daha da artırmıştır. Geçen yıl bir günde Antalya’ya 60-70 bin turist gelirken, şu anda 30 binli sayılardayız. Bu da Antalya’ya gelen turist sayısında yarıdan fazla azalma olduğunu gösteriyor. 7 ayda % 47-48 civarında bir kayıp var ki bunu çok ciddi bir kayıp olarak görüyoruz. Antalya’daki turizmdeki kayıpları biliyoruz, bunun hesaplarını da yapıyoruz ama bunun sanayi ve ticarete yansımaları da büyük olacaktır. Bunların yansımalarını da önümüzdeki aylar içinde daha net görebileceğiz.”

Bu açıklamalar Antalya’yı bağlıyor. Türkiye’yi göz önünde bulunduracak olursak, diğer illerdeki durumun da Antalya’dan farklı olmadığını görürüz. Nitekim zaman içinde yapılacak açıklamalarla iller bazında ne gibi zararların olduğunu öğrenmiş olacağız.

Daha açık bir ifade ile darbe girişiminin Türkiye’ye faturasının ağırlığını her geçen gün biraz daha görmekteyiz.

Bizi rahatlatan darbenin gerçekleşmemiş olmasıdır. Eğer, bu darbe hedefine ulaşmış olsaydı çok kan akar, iç savaş çıkar, Türkiye 50 yıl geriye giderdi.

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz