Dinleten kim? Dinleyen kim? Dinlenen kim? Devleti kim yönetiyor?







Bütün dünyada ABD dinliyor denilirken, Türkiye’de kim dinliyor, dinledi diyorlar. Devlet; istihbarat ve güvenlik birimleriyle telekomünikasyon ağıyla dinler.







Hırsızlığı, yolsuzluğu, yoksulluğu unutturmak için dinleme konusu gündeme tutuluyor. Bu kez failler farklı.







Dünya’nın gizli bir kulak tarafından dinlendiği önce 1960 yılında ortaya çıkar. 6 Eylül 1960′da Rusya’ya iltica eden iki NSA görevlisi, Bernon Mitchell ve William Martin, NSA‘nın 2000 dinleme istasyonuyla, en az 40 ülkenin gizli haberleşmesini dinlediğini açıkladılar.







Echelon; Dünya’daki bütün telefon, faks, telsiz, SMS ve elektronik posta iletişimini dinleyen sistem. ABD’nin sürekli inkâr ettiği Echelon‘un varlığı resmi olarak ilk kez, 23 Mayıs 1999‘da Avustralya, Canberra’daki Savunma Sinyalleri Müdürlüğü (DSD) Başkanı Martin Brady’nin ülkesinin 50 yıldır varolan ve gizlenen küresel bir elektronik izleme sisteminin parçası olduğunu açıklamasıyla kabul edildi.







Nazi Almanya’sına karşı savaşta; İngiltere ve ABD, istihbarat alanında da işbirliği yaptılar. Alman şifre makinesi Enigma‘nın şifresini çözmekle görevlendirilen Alan Turing ve ekibi, şifreyi çözdü ve anahtarını Amerikalılar‘a verir. Amerikalılar da Japonlar’ın askeri şifrelerini çözerek İngilizler‘e verir. Haberleşmeleri dinlediler ve gizli mesajı çözerler.







Savaş sonrası; NSA ve İngiliz Devlet İletişim Karargahı GCQH 1947 yılında UKUSA (İngiltere-ABD) anlaşmasını imzalar. Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda‘nın elektronik istihbarat birimleri de anlaşmaya katılır. Nihayet Batı Almanya, Danimarka, Norveç ve Türkiye de UKUSA kapsamına üçüncü ülkeler olarak eklenirler.







İngiltere; Afrika ile Urallar’a kadar Avrupa’yı, Kanada; kuzey enlemleri ve Kuzey Kutbu’nu, Avustralya da; Okyanusya’daki iletişimi izleme sorumluluğunu üstlenir.







Echelon hakkında Avrupa’da ilk rapor 1988′de yayınlanır. Rapora göre; ABD, Avrupa’daki telefon, faks ve e-posta haberleşmeleri %90′ını Echelon sistemiyle denetliyor.







İtalya; Echelon’un bilgi toplama yöntemlerinin İtalyan kanunlarına aykırılığının incelenmesi için bir komisyon kurar. Danimarka Parlamentosu da benzer bir araştırma başlatır.







Echelon; ABD’nin en büyük istihbarat örgütü Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) tarafından, ticari ve askeri iletişim uyduları aracılığıyla yapılan haberleşmeyi kaydedip incelemek için geliştirilen bir araç. Sistemin öteki parçaları da internet, yeraltı ve denizaltı haberleşme kabloları, telsiz haberleşmesi ya da büyükelçiliklere yerleştirilen gizli aygıtlar aracılığıyla yapılan her türlü iletişimi zaptediyor ya da özel uydularla haberleşme sinyallerini topluyor.



AB’ye üye ülkeler; ABD’nin internet de dahil olmak üzere dünya iletişimini gizli bir biçimde takip etmekte kullandığı Echelon’a alternatif dinleme sistemi Enfopol kurar.







Rusya, Çin, Danimarka, Hollanda, İsviçre, Fransa ve İsrail de benzer sistemler kullanıyor.



Ve 1999′da, ABD’deki elektronik mahremiyet örgütü EPIC, Echelon‘la sorun yaşar. ABD’nin dinleme faaliyetlerini; NSA (Ulusal Güvenlik Ajansı), FBI (Federal Araştırma Bürosu) ve CIA yürütür. NSA 24 Ekim 1952 kurulur. Başkan Harry S. Truman; Yeni kuruluşa, dünya çapında iletişim istihbaratı görevi verir. Önce diplomatların ve askerlerin şifreli telsiz görüşmelerini dinleyen NSA, uluslararası sivil telefon görüşmeleri de dinler.







1960′lı ve 70′li yıllarda ortaya çıkan yönlü telsiz haberleşme ve uydu teknolojisi NSA’nın işini kolaylaştırır. Havaya çıkan radyo sinyali, telefon görüşmesi NSA’nın dünya’ya dağılmış binlerce uzmanının eline düşer. NSA, CIA ve FBI ile görev alanlarını belirler.







NSA’nın Boeing 707 uçak gövdeleri üzerinde RG-135 tipi uçakları ABD hava kuvvetleri içinde bağımsız olarak görev yapıyor. ABD donanma gemileri okyanus ve denizleri denetliyor. NSA’nın yer istasyonları ABD büyükelçiliklerinde ya da ABD’ye dost ülke topraklarında, ev sahibi ülkelerin denetimine tabi olmaksızın faaliyette bulunuyor.







Türkiye’yi Kim yönetiyor? İstihbarat kurumları nelerle uğraşıyor? Kimin emrinde?







Günün sözü: Kararlı insan zor olsa da mutlaka başarır.