BAŞKENT GÜNLÜĞÜ / NECDET SİVASLI

e.mail: necdetes@mynet.com

YARDIMDA GELİŞMİŞ ÜLKELERİ

GERİDE BIRAKTIK…

Ülkemizde bazen güzel şeyler

de oluyor. Hep karamsar olmayalım. Zaman zaman sıkıntılı günlerimiz

oluyor, içimiz kararıyor, umutsuzluğa kapılıyoruz ama, bazen yüzümüzü

güldüren, umutlandıran adımlar da atılıyor. Bunlardan biri de

Türkiye’nin gelişmiş ülkelerden daha yardımsever olduğunun açıklanması

olmuştur.

Ekonomik İşbirliği ve

Kalkınma Örgütü (OECD) geçenlerde bir rapor yayınladı. Rapora göre

Türkiye 2013 yılında milli gelire oranla gelişmekte olan ülkelere

yapılan yardımlarda Almanya, Japonya ve ABD gibi gelişmiş ülkeleri

geride bırakmış bulunuyor. Tablo, hiç kuşkusuz gurur verici ve

sevindiricidir.

ABD’NİN DE ÖNÜNE GEÇİLDİ

Ekonomik İşbirliği

ve Kalkınma Örgütü (OECD) Kalkınma Yardımları Komitesi'nin açıkladığı

rakamlara göre, gelişmekte olan ülkelere yapılan yardımlar 2013'te 134

milyar 800 milyon dolara ulaşarak yeni bir rekor kırdı. 2011 ve

2012'de gelişmiş ülkelerde devam eden kemer sıkma politikaları bu

ülkelere yapılan yardımların gerilemesine neden olmuştu. Ancak 2013'te

bu yardımlar açısından tekrar çıkış yaşandığına dikkat çekiliyor.

Gelişmekte

olan ülkelere yapılan yardımlarla ilgili Birleşmiş Milletler'in (BM)

belirlediği bir hedef seviye bulunuyor. Buna göre, ülkelerin

gelirlerinin yüzde 0,7'sinin gelişmekte olan ülkelere yardım olarak

aktarılması öngörülüyor. 2013 yılı için bu seviyeyi yakalayan farklı

ülke hikâyeleri olduğu gibi, seviyeden uzaklaşan zengin ülkeler de

dikkat çekti. Örneğin Hollanda 1974 yılından bu yana ilk defa

gelişmekte olan ülkelere yaptığı yardımlar açısından yüzde 0,7'lik BM

hedefinin gerisinde kaldı. Bununla birlikte İngiltere ilk defa bu

ülkelere yapılan yardımlar açısından bu hedefi yakalamış oldu.

Türkiye'nin

milli gelirine oranla gelişmekte olan ülkelere yaptığı yardımlarda ABD

ve Almanya gibi gelişmiş ülkeleri geride bıraktığı görülüyor. OECD

rakamlarına göre, Türkiye 2013 yılında 3 milyar 300 milyon dolarlık

yardım yaptı. Türkiye, milli gelirinin yaklaşık olarak yüzde 0,5'ini

gelişmekte olan ülkelere yardım olarak aktardı. Türkiye bu oranla ABD,

Japonya, Avustralya ve Rusya gibi kendisinden daha büyük ekonomiye

sahip ülkeleri de geride bırakmış görülüyor.

İllerde özellikle

Suriye’deki iç savaştan zarar gören sivil halka yardım kampanyalarının

ilgi görmesi, halkımızın yardımseverlilik konusundaki duyarlılığını da

ortaya koyuyor.

BAE MISIR’A YARDIM

YAĞDIRDI

2002'de 85

milyon dolarlık yardım yapan ülkenin 11 yıllık süreçte 3 milyar 300

milyon dolarlık yardım rakamına ulaşmasında iki unsurun etkili olduğu

görülüyor. Bunlardan ilki Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı

Başkanlığı'nın (TİKA) Türkiye'nin dış politikası gereğince

faaliyetlerinin ve kullandığı bütçeleri genişletilmesi oldu.



Merkezi bütçe

rakamlarına göre, 2013'te TİKA'nın personel ve diğer giderlerine

ayrılan bütçe 2012 yılına göre yüzde 15 artarak 100 milyon TL

seviyesine yükseldi. TİKA'nın yaklaşık 110 ülkede faaliyetleri

bulunuyor. Bunun yanında Türkiye'nin bölgesinde yaşanan çatışma ortamı

da yardım rakamlarına etki etti. Ekonomi Bakanlığı rakamlarına göre,

2012 yılında Türkiye, Suriye'ye 4 milyon dolarlık insani yardım

malzemesi gönderirken, 2013'te bu rakam 124 milyon dolar oldu.

Milli gelirine

oranla 2013'te en çok yardım yapan ülkelerin başında Birleşik Arap

Emirlikleri geliyor. Ülke, 2013 yılı tahmini rakamlarına göre,

gelişmekte olan ülkelere 5 milyar 100 milyon dolar yardımda bulundu.

Bu yardım rakamıyla ülke milli gelirinin yüzde 1,25'lik bir kısmını

yardımlara ayırmış oldu. Birleşik Arap Emirlikleri'nin bu yardım

performansının arkasında Mısır'a yaptığı yardımların büyük payı

bulunuyor. Birleşik Arap Emirlikleri'nin Mısır'a toplamda 3 milyar

dolarlık yardımı 2013 Temmuz'unda yapılan askeri darbe sonrası

gerçekleşti.

PAYLAŞMAK KARDEŞLİKTİR

2013'te BM'nin

yardım hedefinin altında kalan ülkeler arasında ise dünyanın büyük

ekonomilerinin olması dikkat çekiyor. Geçen yıl hacim olarak en çok

yardımı ABD yaptı. Ülke, gelişmekte olan ülkelere 31 milyar 500 milyon

dolar yardım yaptı. Fakat bu yardım hacmi, milli gelirine oranla yüzde

0,2 seviyesinde kaldı. Benzer şekilde Almanya'nın da 2013'te 14 milyar

100 milyon dolar yardım yapmasına rağmen, yardımlarının milli gelire

oranının yüzde 0,4'ler seviyesinde kaldığı görülüyor.

Türkiye, gerek toprak

büyüklüğü ve verimliliği, gerek üretim kapasitesi, gerekse ekonomik

göstergelerdeki iyileşmesi ile dikkat çekiyor. Bu verimliliği de

yardıma ihtiyaç duyan ülkelere el uzatmakla paylaşıyor. Bunu olumlu

buluyoruz. Afrika’daki açlıkla mücadele eden ülkelere kadar uzanan bu

yardım elleri hiç kuşkusuz Türkiye’nin dışarıdaki imajını da olumlu

yönde etkilemektedir. “Paylaşmak kardeşliktir” sloganı ile yola

çıkılarak ırk,din ve renk ayırımı yapılmadan gerçekleştirilen bu

yardımlar aynı zamanda Türkiye’nin bölgedeki gücünü de ortaya

koymaktadır.

e.mail: necdetbuluz@gmail.com

necdetes@mynet.com