Sevgili okuyucular, bu hafta sizlerle elektronik postalar üzerinden yaptığımız bir Kürtçe tartışmasını paylaşmak istiyorum.

Geçen hafta, artık şımararak ne diyeceklerini şaşıran DTP milletvekillerinden Aysel Tuğlukun, Türkiyeden ayrılırız tehdidi üzerine, Sana ana dilinle hitap edeyim de anla deyip, Keççi vara, akli ha topke!

(Kız gel aklını topla) başlıklı bir yazı yazmıştım. Bu vesileyle öğrendim ki, meğer PKK/DTPde yöneticilik yapan Aysel Tuğluk da, diğer bazı DTP milletvekilleri gibi Kürtçe bilmezmiş... Hem Kürtçülük, Kürt ırkçılığı yapacaksınız, hem de Kürtçe bile bilemeyeceksiniz... Oh ne âlâ memleket!

Daha gülünç olanını söyleyeyim mi? Güya Kürtçülük adına her türlü alçaklığı yapan, bebek katili, teröristbaşı Apo da hâlâ Kürtçe bilmiyor... Ben asıl, bu câninin peşinden gidenlerin aklına şaşarım.

***

Ben bir Kürtçe uzmanı değilim ama Gel kız aklını başına topla diyecek kadar da Kürtçe bilirim. Bu başlık tamamen doğrudur. Bunu yazmadan önce de, yazdıktan sonra da işin uzmanlarına danıştım; bana hak verdiler.

Kaç defadır yazıyorum, niyetim kardeş bildiğim insanların anadilleri olarak benimsedikleri dilleri, lehçeleri ve şiveleri aslâ küçümsemek değildir.

Lâkin şu tespiti yapmak da lâzımdır: Ne yazık ki, Kürtlerin tamamının bildiği, anlaştığı, konuştuğu ortak bir dil yoktur. Kurmançi lehçesini konuşanın Sorani lehçesiyle konuşanla ya da Gorani, Dımıli gibi lehçelerle konuşarak anlaşmasına imkân yoktur. Hele Zazaca, Kürtçenin lehçelerinden farklı ve ayrı bir dildir.

Asırlar boyunca çeşitli Kürt aşiretleri birbirleriyle anlaşırken Türkçeyi ortak dil olarak kullanmışlardır. Kürt lehçelerindeki kelimelerin yarıya yakınının Türkçe olmasının da sebebi budur.

***

Kürtçe başlıklı yazım üzerine gönderilen elektronik postalarla tartışmaya geçmeden önce, ağzını bozan ve kinini yansıtan sözleri es geçiyor ve sahiplerine iade ediyorum.

Aşağıda, yanlış yazdığımı iddia eden ve doğrusunu kendine göre yazan elektronik posta iletilerini özetleyerek sunuyorum:

1. H.K.

Bence bu konuda gönderilen en derli toplu ve bilimsel yazı budur. K., başlığın Kürtçesine değil, Türkçe gibi yazdığıma itiraz ediyor ve Keçê were, eqlê xwe top ke olarak

yazıldığını söylüyor. Demek ki, anlam bakımından doğru yazmışız. Ayrıca, gramerin Türkçeden tamamen farklı olduğunu ileri sürüyor ki, ben aynı kanaatte değilim. Diğer taraftan, yaptığı analizde bazı kelimelerin Türkçe olduğunu kabul ediyor.

2. M.D.

M. bey, Türkçenin fakir bir dil olduğunu yazıp beni güldürdükten sonra, başlığın

doğru yazılışı keçe hişe xwe bıde sere xwe olacaktı diyor.

3. M.İ.K.

M.İ. bey, diğerleri gibi benim yanlış yazdığımı söyleyerek doğrusunu keççé vere héşé xwe bı cıvine olarak bildiriyor.

4. D.Y.

D. bey ise doğrusunu, Keçe vare, hiş bine ser xu olarak ilân ediyor.

5. C.

Bu K. efendi de, Senin gibi bir cahili biraz aydınlatayım dedim diyerek aynı cümleyi keçê were hişe xwe bine serê xwe şeklinde yazıyor.

***

İşte böyle sevgili okuyucularım, Türkçedeki Gel kız, aklını başına topla cümlesinin Kürtçesini beğenmeyen 5 Kürt okuyucum, hepsi de birbirinden farklı 5 ayrı cümle yazıp göndermiş. Üstelik bunların tamamı da Kurmanci lehçesinden... Bir de siz diğer lehçeleri düşünün, durumu anlayacaksınız.

Çok basit bir cümlenin bile anlamı, yazılışı ve okunuşu konusunda ortak bir sonuca varılamazsa, böyle bir dille iletişim kurulabilir mi? Eğitim yapılabilir mi? Edebî eserler yazılabilir mi? Felsefî düşünce ve tefekkür geliştirilebilir mi? Kültür aktarımı olabilir mi?

Bu takdirde, birkaç bin kelimeden oluşan bir kabile dilinin zenginliğinden söz edip komplekslerimizi tatmin etmek yerine, gelin bu dili geliştirmeye çalışalım.

Benim canımdan aziz Kürt gardaşlarım, dost acı söyler... Ben bu gerçekleri bazı ırkçıları kızdırmak pahasına açıkça yazarken, kendini Kürtçe savunucusu gibi gösteren bazı riyakâr yazarlar, şimdi İstanbuldaki entel barlarında, Kürtçe de dil miymiş? diyerek alay etmekteler...

Geliniz önce ortak, bilimsel ve kullanılan bir Kürtçe geliştirelim. Bir yandan resmî dilimiz Türkçemizi öğrenip eğitimimizi yaparken, diğer yandan da bu geliştirip zenginleştirdiğimiz Kürtçemizi de yaşatalım.

Artık istediğiniz gibi ifade edebilirsiniz, aklımızı başımıza toplayalım.

1.