Fıkralar, masallar ve hikâyeler…

Herkes bir şekilde uydurur…

İşine geldiği şekle büründürür.

Aynı fıkra şekilden şekle girer…

İnsanları konuşturur, hayvanlara ders verdirir.

İlk sahibi de belli değildir, son sahibi de belli olmayacaktır.

Anlatıla anlatıla ilk sahibinin anlattığından çok farklı bir hâl alırlar…

İşte benden de iki fıkra…

İkisi de çok güncel…

Parası olup, borsada işlem yapanların, borsa haberleri ile yatıp borsa haberleri ile kalktıkları ‘borsa’ ile ilgili…



1. Borsa önemli bir alış veriş mekanizmasına sahiptir…



Bir zamanlar civar ormanlarda maymunların bol olduğu köyün birine bir adam gelmiş ve tanesi 10 liradan maymun alacağını söylemiş. Yanında bir de yardımcısı olarak tanıttığı bir kişi varmış.



Civar ormanlarda çok maymun olduğu için köylüler sevinçle ormana koşup maymunları yakalamaya başlamışlar. Yakalanan maymunlar için irili ufaklı kafesler yapılmış ve maymunlar da bunların içine konmuşlar. Bunların bakımı için de aynı köyden görevliler tutulmuş.



Adam, yüzlerce maymunu 10 liradan satın alınca ortalıkta maymunlar azalmış ve tabiatıyla yakalaması da zorlaşmış.



Köylüler tam maymun yakalamaktan vazgeçecekken adam, yeni tutulup getirilecek maymunların tanesine 20 lira vereceğini söylemiş.



Tekrar heveslenen köylüler, yoğun bir maymun yakalama arayışına başlamışlar.

Bir süre sonra da fiyatı 25 liraya çıkarmış. Ancak bırakın yakalamayı, maymuna rastlamak bile artık çok zorlaşmış.



Bunun üzerine adam fiyatı 100 liraya çıkardığını, ancak kendisinin işi olduğu için şehre gitmesi gerektiğini, yardımcısının onun yerine alım yapacağını söylemiş. Kendisi zaman zaman şehre gidip geliyormuş ama yardımcısı hep köyde kalıyormuş.



O yokken yardımcısı köylülere şöyle demiş:

— Biliyorsunuz patron şu anda burada değil. Şu büyük kafesteki maymunlar var ya… Ben onların tamamını size tanesi 35 liradan satayım, siz de adam gelince ona 100 liradan satarsınız.



Köylüler bütün tasarruflarını bir araya toplayarak bütün maymunları satın almışlar... Maymun paralarını alan Yardımcı da ‘kısa bir süre’ komşu köye gidip geleceğini söylemiş ve patron geldiğinde durumu ona anlatmalarını istemiş ve köyden ayrılmış…



Gidiş o gidiş… Paralar, sizlere ömür…

Sonra ne adamı ne de yardımcısını bir daha gören olmamış…





2. Borsa büyük bir risk taşır ve işlem hacmi önemlidir



Dünyanın her ülkesinde borsalarda ‘uzman’ insanlar çalışır. Konu ‘para’dır ve çağımızda ise para ‘her şey’dir. Her yerde, her türlü ticarî faaliyette, para kazanılır veya kaybedilir. Ama borsada ‘kazanmak’ veya ‘kaybetmek’ daha çok dikkat çeker. Eğer dikkat edilirse, internetten yayın yapan basın yayın araçları her saat başı hisselerin durumunu, kaybedenleri ve kazananları anons eder. Hisse sahiplerinden kazananlar mutlu, kaybedenler mutsuz olurlar. Yani borsalar, kazananlara sürekli mutluluk, kaybedenlere de kaybettiklerini yeniden geri kazanma motivasyonu enjekte eder…



Borsacılık mesleğine girmek isteyen özellikle üniversite mezunu gençler de, mekanizmanın işleyişini görmek üzere buralarda, tecrübeli ustalardan, onların tabirleri ile ‘üstat’ların refakatinde ‘staj’ yaparlar. Anlatılacak bu fıkra da işte bunlarla ilgili…



Bir üstat’ın refakatindeki bir genç, borsanın açılışından kapanışına kadar olup bitenleri takip etmekte, takıldığı konuları sormakta, kendisine belli bir durum karşısında ‘ne yapması’ gerektiğinde de fikrini söylemektedir.



Bir öğle aralığında Usta ile Çırak, yani üstat ile stajyer, borsa binasının yakınındaki parkta biraz yürüyüş yaparlar. Üstat, stajyere bilgi ve tecrübelerini anlatmaya devam etmekte, stajyer de can kulağı ile dinlemektedir. Konu bir ara borsa haberlerini dinleyenlerin çok iyi bildikleri ‘işlem hacmi’ kavramına gelir. Üstat, işlem hacminin önemini anlatırken, konu ‘risk’ kavramına gelir. Borsanın tamamının büyük bir risk olduğunu anlatan üstat’ın gözü, bir ara yerdeki hayvan pisliğine takılır ve başında durur. Gence der ki:

— Bak! Şurada bulunan b.oka bak. Eğer bana 100 lira verirsen ben bu b.kun şimdi tadına bakacağım!

Hayretler içinde kalan genç şaşkın bakışlar içinde teklifi kabul eder ve usta da ondan bir parça alıp ağzında dolaştırıp tükürür. Sonra da:

— Bak, ben bir risk aldım ve 100 lira kazandım, der.

Şoka girmiş olan genç bu defa sormuş:

— Peki, üstat, şimdi aynı şeyi ben yapsam, 100 lirayı bana geri verecek misin?

Üstat:

— Tabi, der.

Bunun üzerine aynı eylemi genç yapar ve üstat da 100 lirayı ona iade eder.

Olup bitenleri bir türlü idrak edemeyen genç gayri ihtiyari sorar:

— Peki, üstat… Şimdi ne oldu? Elimize ne geçti?

Üstat, can alıcı cevabı verir:

— Ben risk aldım, kazandım. Sen de risk aldın, sen de kazandın. 100 lira ben kazandım, 100 lira sen kaybettin. Sonra da 100 lira ben kaybettim, 100 lira sen kazandın. Borsa’da işlem hacmi çok önemlidir. Bak şimdi işlem hacmi arttı. 200 lira oldu, ama ikimiz de b.ku yedik.



Not:

Umarım Borsaistan’daki borsanın çalışma sistemi hakkında yeterli bilgi sahibi olmuşsunuzdur.