Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararasi İlişkiler Bölümünden Doç. Dr. Murat ÇEMREK’in misafir konuşmacı olarak katıldığı Amsterdam Tartışmaları’nda “Eksen Kayması ile Paradigma Değişimi Arasında Türk Dış Politikası (TDP)” masaya yatırıldı.

Katılımcıların yoğun ilgi gösterdiği tartışmada Türk dış politikasının uygulanma metodları, dışarıdan algılanışı, küresel gelişme ve aktörler karşısındaki konumu, Osmanlı hinterlandındaki etkisi gibi konularda görüşlerini açıklayan Çemrek, Türk dış politikasının araf’ta olduğunu söyledi.

14. Amsterdam Tartışmaları, öğrenci ve genç akademisyenler tarafından yeni kurulan Turkish Leadership Society ile birlikte yapıldı. Yeni oluşumun başkanı Semih Tuna, amaçlarını kısaca açıkladı. Tuna Hollanda başta olmak üzere Avrupa’da, amaçlarının Türkiye ve Türk imajının iyileştirilmesine katkıda bulunmak olduğunu belirtti.

Ulusal devletin tek kimlikli anlayışından küreselleşmeyle gelen çok kimlikli bir sürece doğru ilerlediğimiz günümüzde, Türkiye’nin yeniden tarih sahnesinde, özellikle bölgesinde yani eski Osmanlı hinterlandında etkin rol oynamaya başladığını belirten Murat Çemrek, ondokuzuncu yüzyılın ‘veya’, yirminci yüzyılın da ‘ve’ yüzyılı olduğunu söyledi. Tek tipleştirilmekten kurtuluşun, unutulan kimliklerin yeniden ortaya çıkışın yaşandığı günümüzde, Türkiye’nin bütün bu gelişmeler karşısındaki tutum ve konumunun eksen kayması olarak izah edildiğini söyleyen Çemrek, komşularıyla sıfır problem politikasıyla Türkiye’nin dış politikada birikimci değil devrimci bir dönüşüm sergilediğini söyledi. Çemrek’e göre Türk dış politikası eksen kayması ile paradigma değişimi arasında bir yerde seyretmektedir.

Eskiden üç tarafı denizler, dört tarafı da düşmanlar tarafından çevrili bir Türkiye’den, merkez ve akil bir Türkiye’ye doğru yol alındığını söyleyen Murat Çemrek, bu geçiste hiç şüphesiz Ahmet Davudoğlu’ndan önce Turgut Özal, İsmail Cem ve Kemal Derviş’in de rolünün olduğunu belirtti. Afrika ve Latin Amerika’da açılan yeni büyükelçilikler, Türkiye’nin Birleşmiş Milletlerdeki etkisi, İslam İşbirliği Teşkilatının etkinleştirilmesi, sözkonusu devrimci değişimin somut örnekleri olarak gösteren Çemrek, ancak Türkiye’nin önünde çözüm bekleyen kadim sorunların da var olduğunu belirtti. Türkiye’nin bu kadim sorunları konuşulabilir ve tartışılabilir hale getirmesinin bile bir kazanç olduğuna dikkat çeken Çemrek, Dış İşleri bakanlığında hala bir kurumsal dönüşümün olmadığını da söyledi. Türk Dış İşlerinde hala yukarıdan aşağı bir modernleşme anlayışının devam ettiğini söyledi.

Amsterdam Tartışmaları’nın ikinci bölümünde ise birbirinden ilginç sorular doğrultusunda tartışma devam etti. Büyük Orta Doğu Projesi, Yeni Osmanlıcılık, Türkiye - Suriye sorunu, Ergenekon, 2023 hedefleri gibi bir çok sorunun gündeme geldiği bölümde Murat Çemrek, BOP’un ölü doğan bir proje olduğunu, Türkiye’de önemli bir sosyal sermeya yetiştiğini, şu anki büyümeyi korumamız halinde 2023 hedeflerine ulaşılabileceğini de belirtti. Türkiye’deki Ergenekon operasyonunu bir Gladyo operasyonu olarak gördüğünü belirten Çemrek, Türkiye’nin reddi miras yapamayacağını, çok tabii olarak Osmanlı hinterlandına seslenen bir Türkiye olduğunu söyledi. Çemrek, ulus devletin bir tost misali üstten küresel gelişlemelerle alttanda kimliklerin uyanışıyla sıkıştığına dikkat çekti.





Amsterdam Tartışmaları Nedir?



Amsterdam Tartışmaları, Hollandalı Türklerin bir ağ çalışması olup, öncelikle katılımcılara ve ilgi duyanlara başta yaşadığımız ülkenin ve toplumun sosyal yapısı, siyaseti, ilişkileri ve kurumlarını tanımaları olmak üzere, toplumsal konularda fikir yürütmelerine yardımcı olmayı hedefler. Devamla Avrupa’daki ve küresel ölçekteki gelişmeleri öğrenme, algılama ve yorumlamayı teşvik eder.



Amsterdam Tartışmaları geride bıraktığımız dönemde şu konuları ele almıştır:

- Het bange Nederland - Açık Toplum için bir savunma.

- Hollanda’daki Çok kültürlülük sürecinin iki farklı bakışla ele alınması. Paul Scheffer ve Simon Kuper.

- Euro’nun Geleceği. AB bir “Dan Brown”mıdır?

- Kurduba Evi Projesi. Medeniyetler çatışması mı? Küresel barış mı?

- Tarih, ırk, etnik köken, din ve kültür gibi unsurların insanları yeniden dinamik gruplara böldüğü şu anlarda ‘Yeni Dünya Düzeni’.

- “Mültikültürel Drama mı, yoksa Kültürel Drama mı”? Anil Ramdas’ın sunumuyla.

- Küresel kriz ve Avrupa’daki Müslümanların konumu; Gerald Celente’nin perşpektifinden.

- Sinemanın Küresel Propaganda Gücü; Ali Murat Güven’in sunumuyla.

- Batı ülkelerinde İslamofobi ve İslam karşıtlığı; Doç. Dr. Özcan Hıdır’ın sunumuyla.

- Postmodernizm ve İnanmış Aydının Sorunları; Marcel Poorthuis’ın perspektifinden.

- Avrupa Birleşik Devletlerinin geleceği; The Divided States of Europe yazısından.

- DEĞİŞEN TÜRKİYE: Algılama ve Ezber Bozma; Doç. Dr. Zeynep Dağı ve Turgay Oğur’un sunumlarıyla.

- Türkiye’de Din ve Vicdan Özgürlüğü Sorunu ve Alevilik; Şenol Kaluç’un sunumlarıyla.

- Eksen Kayması ile Paradigma Değişimi Arasında Türk Dış Politikası (TDP); Doç. Dr. Murat Çemrek’in sunumlarıyla.



Amsterdam Tartışmaları Amsterdam Türkevi Araştırmalar Merkezi’nin bir organizasyonu olup; içerik ve finansal olarak şu kuruluşlar tarafından desteklenmektedir: UETD Hollanda, SMHO, Türkevi, MokumTV, Hollanda Türk Yazarlar Kulübü ve KlasTV.