1992-ci il. Fevral ayı. 25 dən-26 na keçən gecə. Nə qədər Azərbaycanlının boğazına qəhər düyümlənir o gecənu xatırlayanda. Həmin gecə Ermənistan silahlı qüvvələri Rusiyanın 366-cı motoratıcı alayının zirehli texnikası və hərbi heyətinin köməyi ilə Xocalı şəhərini işğal etdi. Amma ən dəhşətlisi işğaı zamanı yerli azərbaycanlılar məhv edildi. Bu I Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı baş vermiş ən ağır faciə idi. Hücumdan əvvəl, fevralın 25-i axşam şəhər toplardan və ağır artileriyadan şiddətli atəşə tutuldu, Xocalı tam alova büründü. Şəhər mühasirəyə alındı. 2500 nəfər şəhər əhalisi “zalımın zülmündən” qaçmaq üçün Ağdama üz tutdular. Amma olmadı. Düşmən pusuya yatmışdı. 2500 nəfərdən 613-ü qətl edildi. Onıarın içində 63 uşaq, 106 qadın, 70 yaşlı INSAN vardı. 487 nəfər yaralandı, 150 Xocalı sakini itkin düşdü. Verilən insan həyatları ilə müqayisə oluna bilməsə də dövlətin və əhalinin əmlakına 5 mlrd. Rubl ziyan vuruldu. Şəhə hələ də işğal altındadır. Ermənilərin Xocalın işğaı etməsinin bir neçə səbəbi vardı. Həm Qarabağda yeganə aeroport Xocalıda yerləşirdi, həm də coğrafi mövqeyi çox əlverişli idi.

Bundan əlavə Xocalı yaxınlığında e.ə. XIV-VII əsrlərə aid tarixi abidələr də buranın qədim Azərbaycan torpğ olmasına sübut idi. Onlar bu dəlilləri də nəhv etmək məqsədi daşıyırdı. Amma sonralar ermənilərin etiraflarında görünür ki, ən başlıca məqsəd Xocalı potsdamının məhv edilməsi, yəni yerli azərbaycanlıların soyqırımı idi. Ermənilər öldürdükdən sonra insanların cəsədlərinə də işgəncə vermişdilər. Öldükdən sonra insanların başları bədənlərindən ayrılmış, gözləri çıxarılmışdı. Bu nə nifrət. Əgər ermənilər sadəcə torpaq işğal etmək istəsəydilər öldürülmüşinsanların cəsədlərinə nədən vəhşicəsinə münasibət göstərilsin. Burda məqsəd bir xalqdan intiqam almaq deyilmi? Nəyin intiqamı? Erməniləri başqa dövlətlər ərazilərindən sürgün edəndə onları öz torpaqlarında yerləşməsinə izn verən bizlər deyilmiyik. Əsir götürülənlərin taleyi hələ də məlum deyil. Bu faciə Azərbaycan xalqının ən acı günü kimi tarixə düşüb. Ermənilər Azərbaycanın Qarabağ və Qarabağ ətrafı rayonların işğalı zamanı törətdikləri vəhşiliklərlə Gines rekordlar kitabına düşə bilərlər. Hamilə qadınların qarnına qaynayan samovar bağıamaq, sonra onları parçalayıb uşağı da öldürmək, əsirlərin boğazına qurğuşun tökmək, dırnaqlarını, gözlərini çıxarmaq, dillərini, qulaqlarını kəsmək, beyinlərinin dərisini soyaraq zombiyə çevirmək insanlığa sığarmı?.

Xocalı soyqırımının günahkarları, təşkilatçıları və icraçıları layiqli cəzalarına çatmalıdırlar. Cinayət cəzasız qala bilməz. Təəssüf ki, XX əsrdə genosid və etnik təmizləmə hadisələri daha tez tez baş vermişdir. Xocalı faciəsi onların sırasında ən dəhşətlilərinə aiddir. Hal-hazırda, bu hadisələrdə hər hansı şəkildə iştirakı olmuş şəxslər hələlik öz vicdanları qarşısında cavabdehdirlər, ancaq vaxt gələcəkdir ki, onlar tarixin məhkəməsi qarşısında cavab verməli olacaqlar.



Tarix heç nəyi unutmur....