21:56

ABŞ (Amerika Birləşmiş Ştatları) Konqresi Nümayəndələr Palatasının xarici əlaqələr komitəsində "erməni soyqırımı" haqqında qərari Amerika-Türkiyə ziddiyyətlərinə səbəb olub, bu qərar bölgənin gələcək siyasətində ciddi dəyişiklərə səbəb olacaqmı? Bu yöndə GünAzTv Mətbuat mərkəzinin ünvanladığı sualları Almaniya Frankfurt Sülh Tədqiqatları İnstitutunun əməkdaşı, sosial elmlər doktoru, politoloq Azər Babayev cavablandırıb:



-Azər bəy, qərar Türkiyə-İran yaxınlaşmasını sürətləndirə bilərmi?



- Bu qərarı Türkiyə-ABŞ münasibətlərində mənfiyə doğru dönüş nöqtəsi hesab etmək düzgün deyil. Çünki iki ölkə arasında kifayət qədər sıx inkişaf etmış münasibətlər şəbəkəsi var. Amma bu qərarın davamı olaraq ABŞ konqresi və prezidenti də "erməni soyqırımını" tanısa, bunun hər halda Türkiyə-ABŞ münasibətlərinə ciddi fəsadları ola bilər. Bu cəhətdən də Türkiyə-İran yaxınlaşmasına bu qərarın təsirini təbii ki, hələ şərti olaraq dəyərləndirmək lazımdır.



- Maraqlıdır ki, özünü fövqəlgüc hesab edən bir dövlət hansısa bir lobbinin təsiri ilə öz siyasətin müəyyənləşdirir. Sizcə, bu belədir, yoxsa bunun arxasında başqa amillər durur?



- Nümayəndələr Palatasının xarici əlaqələr komitəsində "erməni soyqırımı" haqqında qərarını təbii ki, tək erməni diasporasının lobbi fəaliyyətinin nəticəsi kimi qiymətləndirmək düzgün olmazdı. Bu həm də ABŞ-in Türkiyəyə incə siyasi təsir alətinə və müyyən mənada həm də siyasi alver predmetinə çevrilmiş bir məsələdir. Bunu halhazırda xüsusən Ermənistan-Türkiyə protokollarının ratifikasiya olunmasında Ankaraya bir təsir aləti kimi dəyərləndirmək olar.



Burada nəzərə almaq lazimdir ki, xarici əlaqələr komitəsinin "erməni soyqırımını" taniyan qərarı ABŞ dövlətinin hələ son mövqeyi deyil. Bu qərar sadəcə bir parlament komitəsinin ABŞ prezidentini və konqresini həm də "erməni soyqırımını" tanımağa səsləyən "məsləhəti"dır. Və bu məsləhəti prezidentin və konqresin qəbul etməsi isə hələ qarşıda duran bir məsələdir. Bununla ABŞ Türkiyəyə təsir etmək üçün manevr imkanını hələ ki özündə saxlayır.



Onu da qeyd etmək istərdim ki, qarşıdan gələn məlum "24 aprel" tarixi ərəfəsində ABŞ prezidentinin ənənəvi çıxışında deyəcəkləri xüsusi maraq kəsb edir və bu cəhətdən beynəlxalq diqqət mərkəzində olacaqdır.



Elnur Eltürk