Başkent Günlüğü / Necdet Buluz

e.mail: necdetes@mynet.com



Fiyat artışları önlenemiyor…



Bugünün en önemli sorunlarından biri, sürekli yapılan zamlar ve onun getirdiği yüksek enflasyon olarak öne çıkıyor. Fiyat artışlarının önlenememesi de artan Dolar kuru ve petrol ürünlerine bağlanıyor.

Başbakan Binali Yıldırım, bile enflasyonun yüksek çıkması karşısında yaptığı açıklamada, enflasyonun bir sonuç olduğunu belirterek, "Şu anda, bugün açıklanan enflasyon oranı yüzde 11,9. Bu, bizim beklediğimizin üzerinde bir sonuç. Hedefimiz Orta Vadeli Planda'da belirttiğimiz gibi önümüzdeki yıldan itibaren bunu tek haneli orana düşürmek" demişti.



Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ise enflasyonun geçici olarak çift hanede olduğunu savunarak, "Bunun temel sebebi son yıllarda sürekli bir şekilde kur şoku yememiz, yani liranın değer kaybı. Bu kur şokunu yemeseydik muhtemelen enflasyon farklı noktalarda olurdu. İkincisi gıda fiyatları, üçüncüsü de petrol fiyatları” diyerek artışın nedenlerine dikkat çekmeye çalışmıştı.

Bu açıklamalar sorunlara çözüm değildir. Bizi yönetenlerin ortada bir sorun varsa yakınmamaları, bunu çözmeleri gerekiyor. Geçinme sıkıntısı içinde olanların sayılarının artması ve yakınmalar ekonomideki iyi gidişin olmadığını da göstermesi açısından önemlidir.

Şimdi de resmi verilere bir göz atalım:

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Ekim ayında aylık bazda yüzde 2.08, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1.71 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11.90, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 17.28 oldu. Bu veriler enflasyon kâbusunu yeniden Türk halkının ana gündemlerinden biri haline getirdi. TÜFE en son Ekim 2011'de aylık bazda yüzde 3.27 oranında artış göstermişti.





Mayıs 2011 enflasyonu ise yüzde 2.42 olarak gerçekleşmişti. Böylece tüketici fiyatlarında Ekim 2017 enflasyonu, son 7 yılın en yüksek 3. aylık enflasyonu olarak kayıtlara geçmiş oldu.





Tüketici fiyatları bazında ekimde en yüksek fiyat artışı, yüzde 37.92 ile kadın hırkasında görüldü. Ekimde fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler, 34.70 ile kadın kabanı, yüzde 34.24 ile erkek anorak kaban, yüzde 32.38 ile çocuk anorak kaban, yüzde 32.15 ile kabak, yüzde 30.37 ile erkek kazağı, yüzde 25.62 ile sivri biber, yüzde 24.74 ile kadın botu ve yüzde 23.51 ile salatalık oldu. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 27.12 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlarda gerçekleşti.

Yeni Mesaj Gazetesi’nden Recep Bahar konu ile ilgili yaptığı haberde bazı isimlerin görüşlerini yansıtmıştı. Yazımızı ilgilendirdiği için bu haberden kısa bir alıntı yaptık.





“Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı, enflasyon görünümü açısından, kurda son dönemdeki değer kaybının ılımlı boyutlarda kalıp kalamayacağı ile petrol fiyatlarındaki yükselişin ne hızla devam edeceğinin kritik unsurlar olacağını vurguladı. Tokalı, enflasyon tahminlerini yılsonu için yüzde 9,4’ten yüzde 10,3’e revize ettiklerini aktardı.”





“Odeabank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Direktörü Ali Kırali ise "Hükümetin gıda fiyatlarındaki oynaklığı azaltmaya dönük tedbirlerinin orta vadede bir miktar etkili olabileceğini değerlendirsek de döviz kurlarında ve maliyet unsurlarında geçen yılın aynı dönemine kıyasla görülen artışların etkisiyle enflasyonda yükselişin yılın son ayına kadar devam edeceğini öngörüyoruz" dedi.



“Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya, 1 Kasım Çarşamba günü İstanbul'da bu yılın 4'üncü Enflasyon Raporu’nu kamuoyu ile paylaşmıştı. Çetinkaya, "Enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla, 2017 yılı sonunda orta noktası yüzde 9.8 olmak üzere yüzde 9.3 ile yüzde 10.3 aralığında, 2018 yılı sonunda ise orta noktası yüzde 7 olmak üzere yüzde 5.5 ile yüzde 8.5 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz” dedi. Çetinkaya, 2018 yılı sonunda ise orta noktası yüzde 7 olmak üzere yüzde 5.5 ile yüzde 8.5 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini ifade etti. “

Son söz:

Eldeki veriler, ortaya çıkan gelişmeler ve yapılan açıklamaları değerlendirdiğimizde fiyat artışlarının devam edeceği görülüyor. Bu da enflasyonun beklendiği gibi tek hanelere inmesinin zor olacağını gösteriyor.

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz