Başkent Günlüğü / Necdet Buluz

e.mail: necdetes@mynet.com



Rusya, hep kendisine

yontuyor…



Rusya ile yaşanan uçak krizinden sonra ilişkilerin yumuşatılıp, bahar havasına döndürülmesinden sonra konu ile ilgili olarak yazdığımız yazılarda özellikle şu konulara değinmiştik, anımsatalım:

“Rusya, bölgede ve Suriye’de kendi çıkarları neyse o çıkarlar doğrultusunda hareket eder. Putin, kincidir, geçmişte yaşananları unutmaz. Bu nedenle Rusya ile yapılan her anlaşma ve harekete dikkat etmek gerekir. Biz, Putin’e ve Rusya’ya güvenmiyoruz. Bu konuda bizi yönetenlerin de dikkatli olması gerektiğini düşünüyoruz.”

Çünkü Rusya pazarının açılacağını, Rus turist akınına uğrayacağımızı, tarım ürünleri ihracatında patlama olacağını düşünüyorduk.

Türkiye ile Rusya arasında 2015 yılında yaşanan uçak krizinin ardından iki ülke arasındaki ilişkiler bir türlü durulmadı. Rusya’nın Türkiye’den ithal ettiği tarım ürünlerine sınırlama getirmesi ve charter seferlerini durdurması sonrasında krizler tam çözüldü derken, Rusya yeni bir oyalama taktiklerini sürdürüyor. En son Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında gerçekleşen görüşme sonunda iki devlet başkanı sorunların en kısa sürede çözülmesi yönünde mesajlar vermişti.

Sonuç, beklentilerin hiç birinin gerçekleşmediğidir.

Geçtiğimiz günlerde Rusya’nın uyguladığı ekonomik önlemleri ve ticari ilişkileri görüşmek üzere, aralarında Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin de bulunduğu heyet üyeleriyle Moskova’ya gittiler. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Başbakan Yardımcısı Arkady Dvorkovich ile bir araya geldiklerini ve bütün sorunları görüştüklerini söyledi. Görüşmelerde, yaş meyve ve sebze ithalatına uygulanan yasakların kaldırılmasının ele alındığını anlatan Şimşek, müteahhitlik başta olmak üzere sektör faaliyetleriyle Türk işçi çalıştırılması ve karayolu ulaştırmasındaki engellerle vize uygulamalarında eskiye dönüşün sağlanmasının değerlendirildiğini söylemişti.

Ancak, bu konular aylardır gündemde, konuşuluyor, ele alınıyor, tartışılıyor ama sonuç elde edilemiyor. Rusya hep kendisine yontuyor.

Türkiye 15 Mart’tan itibaren buğday başta olmak üzere bazı tahıl ürünlerinde sevkiyat koşullarını değiştirerek, Rusya’yı vergisiz sevkiyat yapma hakkına sahip ülkeler listesinden çıkarttı. Daha öncede Rusya Tarım Bakanı Aleksandr Tkaçev’in bazı Rus tarım ürünlerinin Türkiye’ye gönderilmesinin sınırlanmasına ilişkin “Sırtımızdan bıçaklandık” ifadelerini kullanmıştı.

Bunun üzerine Ekonomi Bakanı Zeybekci, Tkaçev’in Türkiye’ye yönelik açıklamalarına ilişkin, “Sırtımızdan bıçaklandık herhalde yanlış bir tercümedir. Bu bıçaklanma meselesine gelirsek, o sözü kimin söyleme hakkı olduğu tartışılır ama sözlerinin sonunda da gördüm ki Bu iki tarafa da zarar veren bir şeydir, onun için halledilmesi gerekir” gibi bir şeyler de söylüyor. Son derece pozitif şeyler söylemek lazım. Ya pozitif konuşalım ya susalım” dedi. Rusya Başbakan Yardımcısı Arkadiy Dvorkoviç Rus basınına yaptığı açıklamada, Türkiye’nin tahıl ürünlerine getirdiği kısıtlamalar kaldırılmadan Rusya’nın yasaklarının kaldırılmasının söz konusu olamayacağını bildirdi.

Dvorkoviç Krasnoyarsk Ekonomi Forumu’nda, “Tahıl ürünlerine getirilen kısıtlamaların kaldırılma konusu bizim için koşulsuz önem taşıyor. Bu olmadan bizim tarafımızdan hiçbir adım atılmayacak. Tahıl yasağı kaldırılmadan bizim yaptırımları kaldırma şansımız dahi yok. Eğer tahıla izin verilirse işte o zaman bizim anlaşmaya hazır olduğumuz eylemler mevcut” diye konuştu.

BATI Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Mustafa Satıcı, Rusya ile sıkıntıların giderilmesi konularında her iki tarafın da mayıs ayına tarih vermesinin kendilerini heyecanlandırdığını söyledi. Satıcı, “Her ne kadar B planımız olsa da Rusya bizim için çok önemli bir pazar ve bu pazarı kaybetmek istemiyoruz” açıklamasını yaptı.

Alın size yeni bir kriz daha.

Domates ihracatında yaşanan sıkıntılar da sürüyor.

Rus tüketicinin domates savaşından zarar ettiğini söyleyen uzmanlar, “Öncelikle domatesin tezgah fiyatı iki-üç katına çıktı ve ikincisi Rusya’da üretilen domateslerin fiyatı, dışarıdan gelenlere nazaran daha da yükseldi. Türkiye’den domates ithalatına devam edilmiş olsaydı, diğer ülkelerden alınan domateslere göre fiyatı daha düşük olacaktı” açıklamaları yapıldı.

Bırakınız Rusya’ya mal ihraç etmeyi, şimdi Rusya bize kendi mallarını pazarlamaya başladı. S-44 füzelerinin yanında tarım ürünleri satmaya gittiğimiz Moskova’da bize et satma önerisi de yapıldı. Öyle sanıyoruz ki, yakın bir gelecekte Rusya’dan et ithalatına da başlayacağız.

Rus turist konusundaki gelişmelere de kısaca değinelim:

Rusya, artık eskisi gibi Türkiye’ye turist göndermiyor. Daha önce yapılan rezervasyonların çok önemli bölümü iptal edildi. Charter seferleri konusunda da kafalar karışık. Antalya’daki turizmciler de yaptıkları açıklamalarda Rusya’dan umutlarını kestiklerini ve iç pazara yönelik çalışmalara ağırlık vermeye başladıklarını söylüyorlar.

necdetbuluz@gmail.com

www.facebook.com/necdet.buluz