Bu dünyadan büyük insanlarda geçer. Buradaki ‘büyük’ sözü ne yaş, nede cüsseden bahistir. Bazı insanlar vardır ki yaşadığı dönemin ruhuna adını kazımıştır.



Kayseri ev İstanbul bu asil vatan evlatlarının yaşadığı ve cismi hayatlarını tamamladıkları bir memlekettir. Kayseri’yi tanımadan, yani tarihini kültürünü bilmeden Anadolu’nun diğer vilayetlerini anlamak tam manası ile mümkün değildir.



Milli Mücadele senelerinde varlarını yoklarını vatan savunması için feda eden atalarımız vardır. Tüm bu şahsiyetler sadece zorluk ve yokluk zamanlarında yaşamış olan insanlar mı diye çok düşünürüm. Şuan yaşadığımız zaman dilimine göz attığımız vakit çoğumuzun zihninde; acaba günümüzde yaşayan insanlar, o yokluk vaktinde ‘vatan-millet’ diye çırpınan güzel insanların torunlarımı diye soru şekillenir.



Zaman her derde deva derler. Lakin geçmişte harikalar yaratan, maziyi hazine destanlar ile süsleyen insanlarımızı ‘zaman’ dediğimiz süreç unutturarak, sanki yakın mazimizde hiç yaşanmamış-yaşamamış diye unutturmakta.



İşte o harikalar yaratan, ama adı süslü harflerle yazılmamış-‘yazılmasını istememiş’ müthiş bir insanı sizlere takdim etmek istiyorum. Geçmişte, milli mücadele senelerinde unutulmayacak fedakarlıkları gerçekleştirmiş olan ‘Şişlinin Lütfi Efendi’..









Şişlinin Lütfi Efendi (Efendi Lakabı: Osmanlı Devletinde Tahsilli Kişilere Verilen Unvandır.) 01 Temmuz 1893 tarihinde Kayseri’de doğdu, babası Mehmed Arif Bey, annesi Feride hanımdır. Şişlioğlu-Şişlizadeler, Osmanlı döneminde posta işi ile iştigal ettiği. Kurtuluş savaşı esnasında Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kayseri’ye geldiklerinde, Şişlinin Lütfi Efendi ile ‘gizli’ görüşüp toplantılar yaptığı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kayseri’den ayrılırken aile tarafından ‘milli mücadelede’ kullanılmak üzere (5000 Altın), sarı veya kırmızı lira denilen devrin parasından verdiği bilinmektedir.



Yine Milli Mücadele yıllarında 1914-1915-1916 da, Kayseri’de ilk dönemlerde Çanakkale ve daha sonraki dönemlerde ‘Kurtuluş Savaşına’ giden erkeklerin, geride kalan yaşlı ve ailelerine geçim ve ellerine gündelik para geçmesini sağlayan ailedir.



Şişlinin Lütfi Efendi, Kayseri’nin o vakitlerde en verimsiz toprağı olan, şuan Kayseri merkezindeki Kartal kavşağına yakın yerde 70.000 metrekarelik tarlayı satın almıştır. Buradaki maksat 1914 senelerinde ve devamı senelerde şehrinde merkezine yakın olan bu tarlada. O dönemlerde sadakayı kendine ar edinen ‘Müslüman-Türk Kadın ve Yaşlılarına’ iş imkânı sağlayıp, almış olduğu tarlanın etrafına taş duvar ördürmesi, böylelikle de her gün eşleri ve evlatları cephede olan Kayseri halkının evinde aşının kaynamasını sağlayarak, muhannete muhtaç halde bulunmamalarını sağlamıştır.



Aile Osmanlı Döneminin son günlerine kadar vergiden muaf bir ailedir. Mahiyetinde çalışan insanların, askere alınmadıkları bilinmektedir. Aile bir dönem İstanbul’da ikamet ettikleri, bu semtin adının zaman içerisinde ailenin ismi ile bütünleştiği.



Hatta bugünkü ‘Şişli Cami’nin yerinin, posta işiyle uğraşan bu aileye ait ‘posta menzil noktası’ olduğu bilinmektedir.



Aile fertlerinin isimleri milli mücadeleye ismini kazımış bir vaziyettedir.



19 Aralık 1919’da Atatürk’ün Kayseri’ye geldiğinde iki gece kaldığı konak sahibi Raşit Ağa Millî Mücadele parasal destek veren Şişlinin Lütfi Efendi ve Sakarya Cephesi’nde şehit düşen Yağmurzadeler’den Üst. Teğmen Alâeddin Bey’in yanı sıra Mili Mücadele’den notlar veren ‘Şişlioğlu ailesinin günümüzde yaşayan fertlerinden olan Hayrullah Adnan Şişlioğlu’nun “Şeyh Edebali Hz.lerine Nasıl ulaştık” kitabında yazılan bilgiyi aktaralım:



“Babaannem Hayriye Hanım babası Mısır’la ticarî ilişkileri olan zamanın büyük tüccarlarından Yağmuroğlu İsmail Ağa’dır. Konakları Kayseri Cumhuriyet Meydanı Hilton otelinin bulunduğu yerdedir. Babaannemin halası, o dönemlerde milletvekili olan Taşçıoğullarının gelini Seniye Ame’dir. Seniye Ame’nin erkek kardeşi Sakarya Cephesi’nde şehit olan, Üsteğmen Alâeddin Bey’dir. Şehit düştüğü yere Alâeddin Tepesi’dir demişler ve şahadetini öğrenen İsmet Paşa üzülüp ağlamıştır. Çocuksuz olan bu şehidin ismi yaşasın diye dedem Lütfi Efendi tarafından, babama verilmiştir.







Yeni kuşak çocuklarımızda, bu isim halen konulmaktadır. Babaannem Hayriye Hanım’ın küçük dayısı Kayseri delegesi olarak Sivas’a M. Kemal Paşa’nın yanına gidenlerden daha sonra Mebus olan Ömer Mümtaz Bey’dir. Ortanca dayısı 1910’lu yıllarda seçimle başa gelen ilk Belediye Başkanı İmamzade Mehmet Bey’dir. Büyük dayısı Atatürk’ün Kayseri’ye geldiğinde evinde kaldığı İmamzadelerin en büyük ağabeyi Reşit Ağa’dır. Teğmen Alâeddin Bey’in, Atatürk’ün 19 Aralık 1919’da Kayseri’ye gelişinde İhtiyât Zabitanlarıyla çektirdiği bir fotoğrafı bulunmaktadır.



Büyük lider Gazi Mustafa Kemal Paşa ve silâh arkadaşlarını vatana hizmeti geçenleri bu vesileyle bir kez daha rahmetle anıyoruz. Kısaca değinmek gerekirse M. Kemal Paşa, İlk kez Kayseri’ye gelişinde gizli bir görüşme yapmıştır. Bu görüşme sonrası talepler doğrultusunda dedem Lütfi Efendi, çok büyük miktarda nakit sarı lira olarak devletimize ciddî yardımda bulunmuştur.







(Hayrullah Adnan Şişlioğlu)



Burada bir başka gerçeği de söylemek gerekir ki, yapılan bu ve benzeri bütün işler, o günün üst düzey devlet adamlarının bizzat talimatları ve de bilgileri doğrultusundadır. Çünkü dedemin ilerleyen zaman içerisinde Kayseri yerelinde muhatap kaldığı ve bazı memurların “Osmanlı’dan gelen borç, kabul edilmiyor” gibi deyim yerindeyse kraldan çok kralcı lafları ve de bu gün için detayları bilinmeyen en üst düzeydeki bu çok özel ilişkileri açıkça teyit edilebilmektedir.



Dedem Atatürk’le en son görüşmesinde devletçe o dönemde Ankara’da çok katlı, dükkânlı bir iş hanının, Lütfi Efendi’ye mülkiyetiyle birlikte tahsis edilmesi söz konusu olmuştur.



Rahmetli amcam dükkânlı hanı çok istese de, dedem Şişlinin Lütfi Efendi: “Bütün bunların dünya işi olduğunu ve dünyada kalacağını” belirtip kabul etmemiştir. Günümüzde aile olarak, Vatan ve millet için yapılan her ne iş ise gizli kalmasının daha iyi olacağı görüşündeyiz. Ancak o döneme ait askeri kayıtların gün yüzüne çıkmasıyla sanırız birçok şeyin detayları zaman içinde açıklığa kavuşacaktır. ‘’(1)



Şilioğlu-Şişlizade Ailesinin benim gibi tarih araştırması yapan insanları daha bir derinden etkileyen en önemli noktası ise, ailenin Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde ‘Osman Gazi’ye nasihat eden ve Osman Bey’in kayın babası olan ‘Şeyh Edebali’nin günümüzde devam eden neslinden olmasıdır.



‘Şişli’ ailesinin tarihsel sürecini araştıran, Hayrullah Adnan Şişlioğlu, gerek tarihsel belgeler, gerek ise mahkeme ilamları ile ‘Şişli Ailesinin’ Şeyh Edebali’nin neslinden geldiğini kanıtlamış durumda. Yazımızda da resimlerini eklemiş olduğum ‘Nasıl Ulaştık’ isimli eserini 2008 senesinde, ‘Dün Gibi’ eserini ise 2016 senesinde okuyucularına sunmuştur. Eserlerde, Başbakanlık Osmanlı Arşiv vesikalarından tutunda, Osmanlı Tarihi hususunda kalem oynatmış büyük âlimlerimizden alıntılar bulunmaktadır.



İki kitapta başlı başına, çok titiz bir araştırmanın; yaklaşık olarak 17 sene gibi bir süre sarfında vücut bulmuştur. Tarih merakı olan kitapseverlere ve araştırmacılara kaynak niteliğindedir.



Bendenizde bu vesile ile başta aramızdan ayrılışının 78 senesini anacağımız Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına. ‘Milli Mücadele ‘senelerinde aziz ve asil milletimizi muhannete ve yabancı ellerin sofrasına muhtaç etmemek için, bütün varlıklarını vatana hizmet adına vakfetmiş olan ‘Şişlinin Lütfi Efendi ve adı bu vakte kadar anılmak isteyen Türk Milletinin asil ve aziz atalarının ruhlana selam ederim.



Saygılarımla



1- Yüksel kalkan Kayseri’de Milli Mücadele 2011, s. 57-58-59. Hayrullah Adnan Şişlioğlu Nasıl Ulaştık, (Kayseri’deki Mülhak Vakıflar Gerçeği), Kayseri 2008, Laçin Yayınları. Hayrullah Adnan Şişlioğlu, Aile Tarihi Araştırmaları, Dün Gibi (Edebali’nin Kayseri’deki İzleri), Kayseri 2016, Laçin Yayınları.